Boğazköy
Boğazköy, Eski Çağ'da Hititlerin başkenti. Eski adı Hattuşaş olan Boğazköy, Çorum'un Sungurlu ilçesinin Boğazkale bucağında, Budaközü çayının kıyısında yer alır. İlk olarak İ.Ö. III. bin yılın ikinci yarısında yerleşilen kent, İ.Ö. II. bin yılın başlarında Asurluların Anadolu'daki ticaret kolonilerinden biri haline geldi. İ.Ö. 1750'Jerde Kussara kralı Anitta tarafından yerle bir edildi. İ.Ö. XVII. yy'da yeniden gelişip, Hattuşiliş I döneminde Hattuşaş adıyla Hitit İmparatorluğu'nun başkenti yapıldı. İ.Ö. XII. yy. sonlarına kadar önemini koruyan Hattuşaş, Deniz Halkları'nın göçü sırasında (İ.Ö. 1190 yılları) yıkıldı.
Hititlerin en parlak döneminde 166 hektarlık bir alanı kaplayan Boğazköy'ün yönetim binalarını içeren, en önemli arkeoloji merkezlerinden Büyükkale, surlarla çevrili bir iç kale görünümündedir (kral ve çevresi Büyükkale içinde yer alan sarayda oturmaktaydı). Kazılar sırasında, sarayın arşiv bölümünde 3 000'den çok çivi yazılı tablet bulunmuştur. Büyükkale'nin çevresini kuşatan 6 km uzunluğundaki surlar Boğazköy'de yer alan başlıca kalıntılar arasındadır. Duvarlarında tanrı, tanrıça ve kral kabartmaları bulunan Yazılıkaya tapınağı Boğazköy'ün 2 km kuzeydoğusundadır. Yazılıkaya'dan başka, Boğazköy'de dört tapınak kalıntısı daha saptanmıştır. Kentteki ilk kazılar, kenti bulan Fransız gezgini C. Texier tarafından 1834'te başlatılmış, 1907-1912 arasında Alman Doğu Derneği üyesi Hugo Wİnckler yönetiminde yapılan kazılarda, bu yerleşmenin Hattuşaş kenti olduğu kesinlik kazanmıştır. 1931-1939 ve 1952-1977 yılları arasında Alman arkeologu Kurt Bittel'in yönetiminde yürütülen çalışmalar 1978'den sonra Peter Neve yönetiminde sürdürülmüştür. Günümüzde (1994) de sürmekte olan kazılardan elde edilen buluntular Ankara Anadolu Medeniyetleri ve Boğazköy müzelerinde sergilenmektedir. Bölge 1988'de ulusal park olarak korumaya alınmıştır.