Donanma
Donanma, Bir devletin savaş gemileri ve personeli topluluğu. İlk savaş gemileri Fenikeliler tarafından yapılmış olmakla birlikte, gerçek anlamda ilk donanma Atmalılar tarafından kuruldu. Bu donanma, İ.Ö. 480'de yapılan Salamis deniz savaşında, Pers hükümdarı Kserkses l'in eski Yunanistan'ı istilasını durdurdu. Daha sonra Atmalıların donanma modeli Syrakusai, Rodos ve Romalılar (İ.S. 300'de başlayarak) tarafından benimsendi. Romalılar, eski Yunan savaş gemilerine teknik yönden birşey eklememekle birlikte, askerî donanımı geliştirdiler.
Orta Çağ'da (1 000 yılı) "duyarlı" deniz yolculuğu (rüzgâra karşı ilerleme, volta vurma) sağlayan çok direkli, latı'n ve kare yelkenli kadırgalarla, kısa boylu yuvarlak gemiler ortaya çıkmasından sonra, karinaya bağlı baş ve kıç köşkleri, Venedik "karak"ıyla, XVIII. yy'a kadar amiral gemilerinde kullanılan bir yapım çığırı açtı, XVI. yy'da deniz ticaretinin hızla gelişmesine parelel olarak, yük kalyonları ve hızlı karavelalar ortaya çıktı. Ayrıca ticaret gemileri güçlü toplarla donatıldı. XVIII. yy'a kadar, savaş gemileri kadırgalardan oluşmaktaydı.
XVII. yy'da gemi yapım sanatı, çok yüksek teknik düzeye ulaşırken, büyük savaş gemileri yapımı da ön plana geçti. Savaş gemileri 35-56 m boyunda, 30-100 topla donatılmış beş sınıfa ayrıldı. XIX. yy. başında, en güçlü donanma İngiltere'nindi. Onu Hollanda ve Fransız donanmaları izlemekteydi.
XIX. yy. ortalarına kadar ahşap, yelkenli savaş gemileri yalnızca ayrıntılarda gelişme gösterdi. Bu yoldaki çalışmalar, üç güverteli, 120 toplu görkemli gemilerle noktalandı.
Önce çarklı, sonra pervaneli gemilerde buhar makinelerinin kullanımıyla XIX. yy'ın ilk yarısında çağdaş gemicilik başlarken, donanmalarda da büyük gelişmeler gözlendi. İlk motorlu savaş gemileri, pervane takılmış üç güverteli teknelerdi. Onları, özel olarak savaş için tasarlanıp gerçekleştirilmiş zırhlılar izledi. Bu tipte ilk gemi, Fransız mühendisi Dupuy de Lome'un gerçekleştirdiği La Gloire oldu.
İkinci Dünya Savaşı'na kadar, zırh, hız ve ateş gücü gibi üç temel özelliğine göre nitelenen su üstü savaş gemileri yapıldı. "Zırhlı" adı verilen bu gemilerin güverteleri, gövdeleri zırhla kaplanıyordu; büyük bataryalar ve toplar taşıyorlardı.
Bunları, Birinci Dünya Savaşı'nın etkili silahı denizaltı ve İkinci Dünya Savaşı'nda uçak gemisi izledi. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra,savaştan alınan derslerle (hava ve denizaltı tehdidi), deniz araçları köklü bir değişikliğe uğradı; böylece elektronik (radarla uçakları bulma, sonarla deniz altıları bulma, radyo ile haberleşme) ve füzeler (çeşitli tipte klasik ya da nükleer başlıklı) gibi iki yeni bilim dalından yararlanma yolu açıldı.
Modern savaş, bulma ve vurma harekâtlarının aynı anda yapılmasını zorunlu kılan çok hızlı bir çarpışma biçiminde ortaya çıkmaktadır. Tehdit, özellikle psikolojik savaş olarak görülmektedir. Donanmalarda caydırma stratejisinin temel öğeleri olan füze atar nükleer denizaltılar, yeni ve çok önemli bir görev üstlenmiştir.