Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

Elam

  • Okunma : 858

Elam, İran'ın güneybatısında tarihsel bölge ve krallık. Yaklaşık olarak günümüzdeki Huzistan bölgesini içine alan Elam bölgesinin merkezi ve başlıca kenti Sus'tu. Doğu-Batı ticaret yolu üstünde bulunduğundan önemli ölçüde gelişmişti. İ.Ö. 4000'e kadar bağımsız olan bölge, daha sonra Mezopotamya'nın egemenliğine girmiş ve kültürü Sümer kültürüyle kaynaşmış, İ.O. 20Û0'e doğru yeniden bağımsızlığını kazanıp, Güney Mezopotamya'ya kadar olan alanı egemenliği altına almıştır.

Elamlıların bağımsız bir krallık oluşturdukları dönem tarihçiler tarafından üçe ayrılmıştır: Erken Elam dönemi (İ.Ö. 2000-İ.Ö. 1300), Orta Elam dönemi (İ.Ö 1300-İ.Ö. 1130), Geç Elam dönemi (İ.Ö. 1000-İ.Ö. 640). Bu üç dönemin en önemlisi olan Orta Elam döneminde, kral Untaş Naprişa (İ.Ö. 1265 -İ.Ö. 1245) ve sonraki krallar günümüzdeki Çogazanbil'i (Dur-Untaş) kurdurup, görkemli mimarlık anıtları ve heykellerle donattırmışlardır. Bu refah ve güç dönemi, İ.Ö. 1130'da bir Babil saldırısıyla sona ermiş, ama Elam İ.Ö. VIII. yy'da yeniden güçlenmiş, İ.Ö. VII. yy'daysa Asurlulara yenilmiş ve Asurbanipal Sus kentini yakıp yıkmıştır (İ.Ö. 646).

Elamlıların konuştukları, eski ya da yeni hiçbir dile benzemeyen dil, henüz çözülememiştir. Değişik bir anaerkil düzen uyguladıkları (kral, anne ailesinin akrabalarından seçilirdi) bilinmektedir.