Fermuar
Fermuar, giysilerin kavuşturulmasına, çanta ve yastık gibi eşyaların açık ağızlarının kapatılmasına yarayan bir düzenektir. Üzerinde metal ya da plastik dişlerin dizili bulunduğu iki şeritle, bu dişleri kavrayarak kayabilen bir parçadan oluşur. Bu parça, bir yöne çekildiğinde iki şeridi birbirine bitiştirir ve üzerlerindeki dişlerin kenetlenmesini sağlar, ters yöne çekildiğinde ise onları ayırır.
Fermuar ilk kez, Whitcomb L. Judson tarafından 1893’te Chicago’da düzenlenen Kolomb Dünya Fuarinda sergilendi. Judson’ın “kopça ilikleyici” adını verdiği bu düzenek, çengeller ve bunların geçeceği gözlerle, bunları açıp kapamaya yarayan hareketli bir parçadan oluşuyordu. Judson 1910’da, düzeneğini gömlek ve pantolonlar için geliştirdi.
ABD ’de çalışan Gideon Sundback adlı İsveçli bir mühendis, 1912’de benzeri bir “çengelsiz ilikleyici” geliştirdi. Bunda çengel ve gözlerin yerini yaylı çıtçıtlar almıştı. Aynı yıl Avrupa’da Catherina Kuhn-Moos buna benzer bir düzenek için patent aldı.
1917’de ABD donanmasında uçuş tulumlarında, 1920’lerde de kadın ve erkek giysilerinde fermuar kullanılmaya başlandı.
