Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

Hünkâr İskelesi Antlaşması

  • Okunma : 694

Hünkâr İskelesi Antlaşması, Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya arasında 8 Temmuz 1833'te imzalanan antlaşma. Mahmut II döneminde Mısır ve Kavalalı Mehmet Ali Paşa sorunu gün geçtikçe büyüdü ve Mehmet Ali Paşa'nın orduları, bütün Suriye'yi ele geçirerek Osmanlı ordularını Humus'ta, Beylan'da, Konya Savaşı'nda yendi. Bunun üstüne Mahmut ll'nin yardım istediği İngiltere'nin çekimser davranmasına karşılık, Rusya yardım önerisinde bulundu: 1833 başlarında onbir gemiden oluşan bir Rus savaş filosu İstanbul'a geldi. Bu durumdan telaşlanan ve etkinliği Ruslara kaptırmak istemeyen İngiltere ile Fransa, Mehmet Ali Paşa ile Osmanlı devleti arasındaki anlaşmazlığa son vermek için girişimlerde bulunmaya başladılar.

14 Mayıs 1833'te Mehmet Ali Paşa'nın oğlu İbrahim Paşa'yla Kütahya Antlaşması'nın imzalanmasıyla durum normale döndüyse de, Rus askerlerinin İstanbul'dan çekilmelerinden bir gün önce Hünkâr İskelesi Antlaşması imzalandı. 6'sı açık, 1 'i gizli 7 madde içeren bu antlaşmanın gizli maddesine göre, Rusya ile Batı devletlerinden biri arasında savaş patlak verirse, Osmanlı devleti, Çanakkale Boğazı'nı o devletin donanmasına kapatacak, Rus gemilerinin geçmesineyse izin verecekti.

Avusturya ve Prusya'nın tanımalarına karşılık, İngiltere ve Fransa'nın tanımamaları üstüne uluslararası bir antlaşma niteliği kazanamayan Hünkâr İskelesi Antlaşması, 1841'de İngiltere, Rusya, Avusturya ve Prusya temsilcilerinin, Boğazlar sorununa kesin bir çözüm getirmek kararıyla Londra'da bir araya gelmeleriyle fiilen sona erdi. Osmanlılar ve Rusların da katılmasıyla, 13 Temmuz 1841'de Boğazlar mukavelesi imzalandı.