Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

Kene

  • Okunma : 340
Kene Resim

Keneler akrabaları olan akarlardan daha iri yapılı eklembacaklılardır. Eklembacaklılar içinde böceklerden ayrı bir sınıf oluşturan örümcek, akrep, kene ve akarlara örümceğimsiler (Arachnida) denir. Keneler akarlardan daha iri olsalar bile uzunlukları genellikle 15 milimetreyi aşmaz. Bu hayvanlar öbür canlıların üstünde yaşayarak onların kanını emen asalaklardır. Dört çift bacağı ve kanla dolduğunda iyice şişen esnek bir karnı vardır.

    Kene yararlanabileceği uygun bir konak bulduğunda kesici çenesiyle bu hayvanın derisinde bir delik açar. Sonra başının sivrilmiş ön bölümünü deliğe gömerek kan emmeye başlar. Ayrıca kancaya benzeyen ayaklarıyla deriye iyice yapışır. Bu durumdaki bir keneyi çekip almak son derece güçtür. Yerinden sertçe çekilen kenenin deriye gömülen parçası kopacağından iltihaplanmaya yol açar. Kene iyice beslenmeden yapıştığı deriyi bırakmaz.

    Dişi, sayıları birkaç bini bulan yumurtalarını yere bırakır. Yumurtadan yeni çıkmış larva altı bacaklı olması dışında erişkinlere benzer. Larvalar vakit geçirmeden bir bitki sapına tırmanarak, geçerken kendilerine sürünecek konaklarını beklemeye başlar. Bu durum gerçekleştiğinde hayvanın postuna tutunur ve kıl diplerine inerek kanını emmeye girişirler. Yeterince doyduğunda yere atlayan larvalar emdikleri kanı sindirmek için dinlenmeye çekilir. Deri değiştirdikten sonra sekiz bacaklı olan ve erişkine iyice benzeyen keneler henüz üreme olgunluğuna erişmedikleri nemf denen evreye girer. Nemf de tıpkı larva gibi bitkilere tırmanır, geçen hayvanların postuna tutunarak kanını emer ve yere inerek dinlenir. Yeterli olgunluğa erişen nemf deri değiştirerek erişkin biçimini alır. Erişkin de beslenmek için önceki gelişim evrelerindeki yolu izler. Ama dişiler konağın üstünde çiftleştikten sonra yumurtlamak için yere iner. Keneler tırmandıkları bitkilerin üstünde aylarca, bazen yıllarca hiç beslenmeksizin bir hayvanın geçmesini bekleyebilir.

    Kene ısırığı iki nedenden ötürü tehlikelidir. Birincisi kan emerken midelerindeki mikroplar açılan yaraya girebilir. İkincisi açılan yara çevredeki mikroplar için çok uygun bir giriş yoludur. Ayrıca kenenin ısırığı deride kaşıntılara, kızarıklara, iltihaplara neden olur. Çok sayıda kene üşüşmüş insan ve hayvanlarda ölümle sonuçlanacak felç olaylarına rastlanır. Taşıdıkları mikroplar ise insan ve hayvanlarda birçok bulaşıcı ateşli hastalığa yol açar.

    Çayır keneleri (Ixodes cinsi ve akrabaları) otlar arasında dolaşan köpeklere, koyunlara, öbür evcil hayvanlara, tavşan, tilki, geyik gibi memelilere yapışan çok yaygın bir türdür. Konakları arasında insan da yer alır.

Kene Resimleri