Konser
Konser sözcüğü başlangıçta bir grup müzisyenin bir araya gelip kendi zevkleri için çalmaları anlamına geliyordu. Günümüzde ise sanatçıların bir topluluk önünde müzik parçalarını çalması ya da söylemesi anlamında kullanılmaktadır. Çalınan müziğin türüne göre pop müzik, senfoni orkestrası, oda müziği konserleri gibi çeşitleri vardır. Konserler genellikle akustiği yani ses dağılımı uygun salonlarda yer alır. Bundan başka yazları verilen açık hava konserleri de vardır. Bir ya da iki müzisyenin verdiği konserlere ise resital denir.
17. yüzyıla kadar konserler saraylarda ve varlıklı kimselerin evlerinde verilirdi. İngiltere’de, giriş ücreti ödeyen herkesin izleyebileceği ilk konserler 1672’de kemancı John Bannister’in Londra’daki evinde başlatıldı. Daha sonra 1678’de Thomas Britton adlı Londralı bir kömür tüccarı deposunun tavan arasını bir konser salonuna dönüştürerek burada konserler düzenledi.
19. yüzyıl, müzik etkinliklerinin yoğunlaşmasına tanık oldu. Düzenlenen konserler, yeni besteci ve yorumcuların tanınmasına olanak verdi. 19. yüzyılın sonuna doğru büyük kentlerin çoğunda düzenli konserlerin verildiği yeni konser salonları açıldı.
Günümüzde ise müzikseverler dünyanın birçok kentinde düzenlenen sanat festivalleri kapsamında, ünlü sanatçıları dinleme olanağı bulmaktadır. Almanya Federal Cumhuriyeti’nin Bavyera eyaletindeki Bayreuth kentinde her yıl temmuz ve ağustosta müzik şölenleri yer alır. İskoçya’nın başkenti Edinburgh’da ise konser ve tiyatro oyunlarını kapsayan uluslararası geleneksel bir festival düzenlenir. 1973’ten bu yana her yıl haziran ve temmuz aylarında düzenlenen İstanbul Festivali ise öncelikle her tür müziğin yorumlandığı konserlerin yanı sıra dans, tiyatro gibi sanat gösterilerini de kapsamaktadır. Radyo, teyp ve televizyon, konserlerde çalınan müziğin daha da geniş bir izleyici kitlesine ulaşmasını sağlamaktadır.
Açık havada düzenlenen pop müzik konserlerini günümüzde binlerce, hatta televizyon izleyicileri de hesaba katılırsa, milyonlarca kişi izleyebilmektedir. Bu tür konserler dünyanın değişik yerlerinde yaşayan insanların barış özlemlerini yansıtmakta ve insancıl konulara ilgisini çekmektedir. Böyle bir konser ABD’de, New York eyaletindeki Woodstock kasabasında 15-17 Ağustos 1969’da düzenlendi. 500 bine yakın kişinin katıldığı Woodstock Müzik ve Sanat Festivali’nde Joan Baez ile Ravi Şankar gibi birçok folk sanatçısı ve “rock” şarkıcısı savaşsız bir dünya isteyen “çiçek çocukları” kuşağının özlemlerini dile getirdi. Afrika’da baş gösteren açlık üzerine, yardım toplamak amacıyla 1985’te Londra’ daki Wembley Stadyumu’ndaki büyük konsere katılanlar arasında Dire Straits gibi ünlü toplulukların yanı sıra Stevie Wonder ve Sting gibi sevilen sanatçılar da vardı. Üç yıl sonra, 11 Haziran 1988’de ise gene aynı stadyumda, ırk ayrımına karşı giriştiği mücadele nedeniyle ömür boyu hapse mahkûm olmuş Güney Afrikalı Siyah önder Nelson Mandela’nın 70. doğum yıldönümü nedeniyle bir konser düzenlendi. Bir özgürlük çağrısı olan bu konser genç bir sanatçıyı, Tracy Chapman’ı üne kavuşturdu. Gene 1988’de, aralarında Bruce Springsteen, Sting ve Peter Gabriel’in bulunduğu sanatçılar, İnsan Hakları Evrensel Bildirisi’nin kabul edilişinin 40. yıldönümü dolayısıyla Uluslararası Af Örgütü yararına Londra’dan Buenos Aires’e kadar Avrupa, Afrika, Asya ve Amerika kıtalarındaki birçok kenti kapsayan altı haftalık bir konser turnesine çıktılar. Bu gibi olaylar pop müzik konserlerinin uluslararası düzeyde sağladığı dayanışmanın bir göstergesidir.
