Labrador
Kanada topraklarının en doğu bölümünü oluşturan Labrador Yarımadası, kuzeyde Hudson Boğazı’ndan güneyde Belle isle Boğazı’na kadar uzanır. İskandinavyalIlar İS 986’da Labrador’a gelmiş, ama yarımadanın iç bölgeleri 20. yüzyıla kadar keşfedilmemiştir.
Yüzölçümü yaklaşık 1.620.000 km2 olan Labrador’un en kuzey ucunda, doğudaki dağların en yükseği olan Torngat Dağları yer alır. Daha güneyde engebeli bir yayla vardır. Girintili çıkıntılı olan kıyı, fiyortlar ve orta büyüklükteki akarsularla derin bir biçimde oyulmuştur. Labrador'un en önemli akarsuyu olan 480 km uzunluğundaki Churchill Irmağı üzerinde 97 metre yüksekliğindeki Grand Çağlayanı vardır.
Çok fazla kuzeyde olmamasına karşın, Kuzey Kutup Bölgesi’nden gelen akıntılar kıyılarını etkilediği için Labrador çok soğuktur. Kışın akarsular ve göller donar; tüm kıyılar buzlarla kaplanır. Kar, genellikle eylülden hazirana kadar yerde kalır.
Labrador’un büyük bölümü yosunlar ve likenlerle kaplıdır. Ama vadiler ve güneydeki alçak tepelerin yamaçları kara ladin ağaçlarından oluşan sık ormanlarla kaplıdır. Kuzey Amerika kıtasının en çok kereste elde edilen alanı, Churchill Irmağı’nın güneyidir. Bölgenin başlıca hayvanları kunduz, vaşak, misk sıçanı, susamuru, Kuzey Amerika’ya özgü rengeyiği, ayı, sansar, volverin, mink, kırmızı sincap, mavi tilki ve kutup tilkisidir. Çoğunun kalın kış postları olan bu hayvanlar kürk avcıları için çok değerlidir. Keklik, ormantavuğu, su çulluğu, kaz ve ördek bölgede bulunan başlıca kuşlardır.
Labrador’un kıyı bölgelerinde yaşayanların büyük çoğunluğu İskoç ya da İngiliz kökenlidir. Labrador’da az sayıda Eskimo da yaşar. İç bölgelerde, avcılıkla yaşayan göçebe Amerika Yerlileri olan Dağlılar ve Naskaplar vardır.
Labrador’daki en eski uğraşlardan biri balıkçılıktır. Mayıs-ekim ayları arasında kıyılarda morina, daha kısa bir süre için de ringa, halibut ve sombalığı avlanır. Labrador kıyılarında ayıbalığı ve balina avcılığı da yapılır. Yerliler ile Eskimolar’ın tuzaklarla avladıkları kürk hayvanları bir zamanlar önemli bir gelir kaynağıydı; ama 20. yüzyılda önemi azalmaktadır.
Churchill ve Kaniapiskau ırmaklarının kaynaklarının arasındaki bölgede büyük demir cevheri yatakları vardır. Bunların en önemlisi Quebec sınırındaki Schefferville yakınlarındadır. Çıkarılan demir cevheri yaklaşık 580 km güneyde, St. Lawrence Körfezi’ndeki Sept-Iles limanına demiryoluyla taşınır. Güneybatıda bakır ve Ungava Körfezi’nin batısında nikel çıkarılır. Labrador’da altın ve uranyum madenleri de bulunmuştur. Akarsular, özellikle Churchill Irmağı üzerindeki Muskrat ve Churchill çağlayanları hemen hemen sınırsız bir elektrik enerjisi kaynağıdır.
Labrador’da büyük kentler yoktur: En büyük yerleşim merkezleri Quebec sınırı yakınındaki Labrador City ve Wabush ile kıyıdaki Happy Valley-Goose Bay’dir. Goose Bay’deki havaalanı, okyanus aşırı uçuşlar için başlıca yakıt ikmal yerlerinden biridir.
16. ve 17. yüzyıllarda Fransa, Channel Adaları ve İngiltere’den gelen balıkçılar Labrador’a yerleştiler. Daha sonra kürk avcıları bölgeye geldi.
Labrador yakınındaki Newfoundland Adası, morina avcılığı yapılan Grand Sığlığı’na daha yakın olduğu ve daha iyi limanları bulunduğu için Labrador’dan daha iyi bir konumdadır. Bunun sonucu olarak Labrador uzun yıllar fazla ilgi çekmemiştir.
Günümüzde Newfoundland eyaletinin bir parçası olan Labrador’un sınırı tarihi boyunca Quebec ile Newfoundland arasında anlaşmazlıklara neden olmuştur. Newfoundland 1949’da Kanada’nın 10. eyaleti olunca, Labrador da Kanada’nın egemenliği altına girmiştir. Nüfusu yaklaşık 28.000’dir (1980).
