Manolya
Dalların ucunda açan beyaz, pembe, mor ya da kırmızı, son derece alımlı iri çiçekleriyle manolyalar park ve bahçelerin en sevilen süs bitkilerindendir. Manolyagiller (Magnoliaceae) familyasının Magnolia cinsini oluşturan bu küçük ağaç ya da çalı yapısındaki bitkilerin 80 kadar türü vardır. Anayurtları Himalayalar, Çin, Japonya, Kuzey ve Orta Amerika olmasına karşılık dünyanın pek çok yerinde yaygın biçimde süs ve gölge ağacı olarak yetiştirilirler. Manolyalar, bir bölümü yaz kış yeşil kalabilen bazısı ise kışın tüm yapraklarını dökerek çıplaklaşan ağaçlardır. Yaprakları düz kenarlı ve basit yapılıdır. Renkleri kırmızı ile kahverengi arasında değişen kozalaksı meyveleri vardır. Meyveler bir araya yığılmış pek çok tohum kılıfından oluşur. Her bir tohum kılıfının içinde, olgunlaştığında ince ipçiklerin ucundan aşağı doğru sarkan bir ya da iki kırmızı tohum bulunur.
Kuzey Amerika kökenli manolya türleri arasında en yaygın olanı iriçiçekli manolyadır (.Magnolia grandiflora). Koyu yeşil derimsi yapraklarıyla yaz kış yeşil kalabilen bu ağaç öteki manolyalardan farklı olarak 30 metreye kadar boylanır. Çok güzel kokulu, iri beyaz çiçekler açan bu tür Türkiye’de de başta İstanbul olmak üzere özellikle kıyı illerimizde yetiştirilir. Kuzey Amerika manolyaları arasında sert iklim koşullarına en dayanıklı olan tür, yerel olarak hıyarağacı da denen Magnolia acuminata'dır. Bu türün laleyi andıran yeşilimsi beyaz çiçekleri, ağacın yaprakları yeni gelişmeye başlarken açar. Körpe haliyle ince bir hıyara benzeyen meyveleri olgunlaştıkça kırmızıya döner.
Süs bitkisi olarak yetiştirilen manolyaların pek çoğu Asya kökenli türlerden geliştirilmiştir. Bunlardan Çin manolyası (Magnolia denudata) tomurcukları boz renkli tüylerle kaplı küçük ağaççık boyutunda bir bitkidir. Bu tüylü tomurcuklar bahar aylarında ağaç henüz yapraklanmadan önce gelişerek iri, beyaz çiçeklere dönüşür. Bu manolya türünden, çaprazlama çalışmalarıyla özellikle taçyapraklarının dip tarafı hafif moromsu lekeli olan pek çok melez manolya çeşidi elde edilmiştir.
Anayurdu Himalaya Dağları olan bir manolya türü (Magnolia campbellii) ise dikildikten uzun yıllar sonra çiçek açmaya başlar. Çiçeklerinin dışı açık pembe, içi koyu kırmızıdır. Japonya kökenli bir çalı olan yıldız manolya (Magnolia stellata) da önceleri beyaz, daha sonra giderek pembeleşen hoş kokulu çiçekleriyle tanınır.
