Uğraşı Tedavisi
Bir süre hastanede yatanlar günlerin ne kadar uzun ve sıkıcı olduğunu bilirler. Bu saptamadan doğan uğraşı tedavisi yalnızca hastaların boş zamanlarını dolduracak bir ‘‘uğraşı” bulmayı amaçlamaz; aynı zamanda genel tedavinin bütünleyici bir parçasıdır. Bu yönüyle, özellikle uzun süre yatağa bağlı kalan hastaların ve fiziksel özürlülerin iyileşmesine çok yardımcı olur.
Uğraşı tedavisi, I. Dünya Savaşı (1914-18) yıllarında ve sonrasında gelişen oldukça yeni bir uzmanlık alanıdır. O yıllarda, hastaneye yatırılan savaş yaralılarından bazılarına bir yandan tedavi uygulanırken, bir yandan da cephedeki askerlere yardımcı olmaları için üniforma dikmek ya da onarmak gibi görevler verilirdi. Çok geçmeden, durumu elverdiği ölçüde yaşamın günlük temposuna katılan ve bir işe yaradığını hisseden hasta ya da yaralıların, zamanını yalnızca dinlenerek ve sıkılarak geçirenlerden daha çabuk iyileştikleri gözlendi.
Uğraşı tedavisi, olanaklar çerçevesinde hastaların akla gelebilecek hemen her şeyle uğraşmasına izin verir. Bu konuda uzmanlaşmış kişi önce hastanın yeteneklerini ve ilgilendiği konuları saptar; bir yandan da hastalığının ya da sakatlığının getireceği kısıtlamaları belirler. Daha sonra uzman ile hasta baş başa vererek, söz gelimi resim yapmaktan doğramacılık işlerine, bahçecilikten bilgisayar programcılığına kadar varan uygun bir iş seçerler. Durumu ağır olan hasta ya da özürlüler ise uzmanın yardımıyla kendi kendine giyinebilmeyi, banyo yapmayı ya da yemek pişirmeyi öğrenmekle işe başlarlar.
Sıkıntıyı yenerek hastanın iyileşme isteğini artıran ve uzun süre hareketsiz kalmanın vücuttaki yıpratıcı etkilerini önleyen bu yöntem hem ruhsal, hem fiziksel açıdan yarar sağlar. Böylece, hastalık ya da sakatlık nedeniyle aylarca yatmak zorunda kalanlar, uzmanın yardımıyla kaslarını çalıştırmayı, hareketlerindeki eşgüdüm ve uyumu sağlamayı yeniden öğrenirler. Bu açıdan uğraşı tedavisi benzer bir tedavi yöntemi olan fizik tedaviyle örtüşür.
Uğraşı tedavisi aynı zamanda meslek ve iş eğitiminde de hastalara yardımcı olur. Çünkü, geçirdikleri hastalık ya da sakatlık nedeniyle bazı insanların yeniden eski mesleklerine dönmeleri olanaksızdır. Bu durumda, hastanın becerilerini ve hangi işlerin sağlığını bozmayacağını iyi bilen bir uzman onu yeni bir alana yönelterek başarılı olması için destek verir.
Ruh hastalıkları alanında da uğraşı tedavisiyle çok olumlu sonuçlar alınmıştır. Bu hastaların çoğu iyileştikten sonra kendilerini toplum dışında kalmış, başarısız kişiler olarak görürler. Yeni beceriler edinmek ve seveceği bir uğraşı bulmak, hastanın özgüvenini yeniden kazanması ve topluma kısa sürede uyum sağlaması açısından son derece yararlıdır.
