Yelkovan Kuşu
Yelkovan kuşları albatros ve borankuşlarına akraba deniz kuşlarıdır. Yaşamlarını hemen hemen tümüyle denizde geçiren bu kuşlar kıyılara yalnız üreme mevsiminde döner. Genellikle üst bölümleri koyu kahverengi ya da siyah, alt bölümleri beyazdır. Aralarında tümüyle koyu renk ya da tepesi beyaz tüylü olanlar da vardır. Ayakları perdeli, bacakları oldukça güçsüz, gagaları uzunca ve kanca uçludur. Kanatlarını gergin biçimde iki yana doğru açarak dalgalar üstünde topluca süzülürler.
Yelkovan kuşları yuvalarını koloniler halinde ve genellikle açık denizlere dağılmış adalardaki oyuklara yaparlar. Yuvalarda çoğu kez birer yumurta bulunur. Yavrularım besledikleri akşam saatlerinde bu yuvalardan büyük bir gürültü yükselir. Yelkovan kuşları kanca uçlu gagalarının yardımıyla denizin yüzeye yakın sularından balıkları ve kalamar gibi yumuşakçaları kaparak beslenir.
En iyi bilinen türlerinden bayağı yelkovanın (Puffinus puffinus) değişik coğrafi bölgelere dağılmış birçok alttürü vardır. Bunların Puffinus puffinus yelkouan bilimsel adıyla tanınan alttürü Akdeniz’in doğu kesimlerine yayılmıştır. Türkiye’de en çok İstanbul ve Çanakkale boğazlarında sürüler halinde beslenme uçuşları yaparken görülebilir.
İnce gagalı ya da kısa kuyruklu yelkovan (Puffinus tenuirostris) Bass Boğazı’ndaki adalarda, Avustralya ve Tasmanya’da ürer. Yılın geri kalan bölümünde sekiz biçiminde çok uzun bir rota çizerken Büyük Okyanus’un batı kıyıları boyunca kuzeye doğru çıkar, Alaska’dan Amerika’nın batı kıyıları boyunca güneye doğru iner ve gene Büyük Okyanus’u aşarak Avustralya’ya döner. Bu kuş, eti ve yağı için çok sayıda öldürülmektedir, isliyelkovan (Puffinus griseus) geniş koloniler halinde yaşadığı Yeni Zelanda’nın Stewart Adası çevresinde Maoriler tarafından yenmektedir.
