ANGKOR
ANGKOR. Çinhindi’nin güney bölümünde, Kampuçya’nın tropikal ormanlarının ortasında Asya’nın en büyük harikalarından biri yer alır. Bu bir zamanlar büyük Khmer İmparatorluğu’nun başkenti olan eski, yıkık Angkor kentidir (bfik. Kampuçya). İS 9. yüzyılda Angkor’u kuran I. Yaçovarman, Tonle Sap Gölü yakınındaki bir tepede Hindu tannsı Şiva’nın bir heykelini yaptırdı. Angkor kenti Khmer imparatorlarının gücünü simgeleyen bu heykelin çevresinde gelişti.
Eskiden görkemli bir görünümü olan Angkor’daki bütün ahşap saraylar ve evler 15. yüzyılda terk edildikleri için ya çürüdü ya da beyaz karıncalara yem oldu. Kumtaşından ve sert kızıl kayadan yapılmış olan dinsel yapıların birçoğu ise sağlam kaldı; ama bazı tapınaklar sık ormanın, yapıların çatılarına kadar kökleri yayılan ağaçlarından çok zarar gördü.
Tapmakların en büyüğü ve en güzeli Tanrı Vişnu’nun onuruna yapılmış olan Angkor Vat çok iyi bir biçimde korunmuştur. Bunun nedeni eski Khmerler’in soyundan gelen Kampuçyalılar için bu tapınağın hâlâ bir hac yeri olmasıdır. Bu tapmak 200 hektarlık bir alanı kaplayan çok büyük bir yapı olduğu için “kent tapınak” anlamında Angkor Vat adı verilmiştir. Bir kulenin çevresinde ve dikdörtgen biçimindedir; galerileri, yolları, terasları ve çam kozalağı biçiminde kuleleri vardır. 200 metre genişliğinde bir hendekle çevrili olan tapınağın, gerçek boyutlarında yapılmış hayvan, bitki ve zarif kız oymalarıyla bezenmiş duvarlan, resimli bir dokumayla kaplanmış gibi görünür.
Başkent 1177’de Çampa Krallığı’nın akınlarıyla yıkıldı. Ancak birkaç yıl sonra İmparator VII. Jayavarman Çampalar’ı yendi ve yeni bir kent yaptı. Buda dinini benimseyerek Buda’ nın onuruna Bayon adı verilen çok büyük bir tapmak yaptırdı. Tapmağı çevreleyen 50 kulenin her birinde doğuya, batıya, güneye ve kuzeye bakan, gülümseyen kocaman insan yüzleri vardır. Bunlar tanrıların krallığa nasıl baktığını göstermek amacıyla yapılmıştı. 25 metre yüksekliğindeki beş kent kapısının üzerinde de aynı yüzler görülür. Bu kapılara giden özel yollar boyunca tanrı ve şeytan heykellerinin desteklediği yılan biçimli sütun kalıntıları vardır. İmparatorun yarışları ve oyunları izlediği yer nerdeyse gerçek boyutlarda fil heykelleriyle süslüdür.
