Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

BAKLAGİLLER

  • Okunma : 398
BAKLAGİLLER Resim

Baklagiller, dünyanın hemen her yerine dağılmış 20 bini aşkın otsu bitki, çalı ve ağaç türüyle tohumlu bitkilerin ikinci büyük familyasıdır. Bakla, fasulye, bezelye, nohut ve mercimek gibi çok besleyici taze ve kuru sebzeler, yerfıstığı, soyafasulyesi, akasya, geven, meyankökü ve keçiboynuzu gibi ekonomik değeri yüksek bitkiler ve yonca, üçgül (tirfil), fiğ ve burçak gibi yem bitkileri bu familyanın (Leguminosae ya da Fabaceae) en tanınmış üyeleridir.

    Geniş çapta tarımı yapılan türleriyle hemen her ülkenin ekonomisinde önemli payı olan baklagillerin nişasta ve protein açısından zengin olan tohumları insan için değerli bir besin kaynağıdır. Bazı türlerin, özellikle soyafasulyesi ile yerfıstığının tohumları bol miktarda yağ içerir. Tropik bölgelerde yetişen ağaç biçimindeki türlerden çoğunun kerestesi değerlidir. Bazı türlerden halat ya da sandalet yapımına elverişli sağlam lifler, bazılarından zamk ve reçine elde edilir. Örneğin akasyaların bir türünden çıkarılan arapzamkı, gevenden elde edilen kitre ve keçiboynuzu tohumlarından özütlenen zamk sanayide ve eczacılıkta çok kullanılır. Ayrıca keçiboynuzu meyvelerinin öğütülmesiyle elde edilen undan kakaoya benzeyen tatlı ve besleyici bir içecek yapılır. Meyankökünden elde edilen ve meyanbalı denen tatlı sıvı da serinletici içeceklerin ve bazı ilaçların hammaddesidir. Baklagillerin tropik bölgelerdeki üyelerinden biri olan bakkam ağacının kerestesinden elde edilen mavi ile siyah arası tonlardaki boyarmadde mürekkep yapımında, ipekli ve yünlü kumaşlar ile derilerin boyanmasında kullanılır. Gene kumaş boyamakta kullanılan mavi renkli çivit de bu familyanın üyelerinden olan çivit bitkisinden elde edilir. Baklagillerin ıtırşahi, morsalkım ve katırtırnağı gibi bazı türleri ise sevilen süs ve bahçe bitkileridir.

    Değerli yem bitkileri olan fiğ, yonca ve üçgül büyükbaş hayvancılık açısından çok önem taşır. Ama baklagillerin tarım açısından belki en büyük önemi toprağı zenginleştirmesidir. Bu bitkilerden çoğunun köklerinde azot bağlayıcı bakteriler yaşar. Bu bakteriler havadaki azotu bitkilerin kullanabileceği nitratlara dönüştürür. Hayvanlar ve insanlar da azot gereksinimlerini bitkilerden karşılar. Bitki öldüğünde, topraktan aldığı azotu yeniden toprağa verir. Bu nedenle, toprağın verimini artırmak için baklagiller başka ürünlerle dönüşümlü olarak ekilir. Bazen de yeşilken biçilip toprakta bırakılarak yeşil gübre olarak kullanılır.

BAKLAGİLLER Resimleri