Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

Burdur

  • Okunma : 805

BurdurAkdeniz Bölgesi'nin iç kesimlerinde "Göller yöresi" adı verilen yörede il. Yüz ölçümü 6 887 km², nüfusu 1990 sayımına göre 254 889 olan Burdur ili 11 ilçeye ayrılmıştır: Merkez, Ağlasun, Altınyayla, Bucak, Çavdır, Çeltikçi, Gölhisar, Karamanlı, Kemer, Tefenni, Yerilova.

Kuzeyde Afyon, doğuda İsparta, güneyde Antalya, güneybatıda Muğla, batıda Denizli illeriyle sınırlı olan Burdur ili, Batı Toroslar'ın engebeli bir kesiminde yer alır ve başlıca yüzey şekilleri, kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda uzanır: Dağ sıraları bu doğrultuda olduğu gibi, dağları birbirinden ayıran alanlarda, da aynı doğrultuyu izler. Söz gelimi, ille aynı adı taşıyan Burdur gölünün yerleştiği çukur alan ve içindeki göl, kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda uzandığı gibi, gölün batısındaki Söğüt dağı ile gölün doğusundaki Katrancı dağı da bu doğrultuya uyar. Burdur ilinde, dağların arasında kalmış birtakım çukur alanlara raslanır; bunlardan bazıları ovalarla, bazıları da göllerle kaplıdır.

Burdur'da, yükselti ve denizden uzaklık nedeniyle, Akdeniz ikliminin karasallaşmış bir biçimi egemendir. Aksu vadisinin yukarı çığırı yakınındaki Kocaaliler bucak merkezi dolaylarında zeytin ağaçlarına raslanması, Akdeniz ikliminin Burdur ili sınırları içine kadar sokulduğunu gösterir. İl merkezindeki meteoroloji istasyonunun verilerine göre, en soğuk ay ortalaması 2,5 °C, en sıcak ay ortalaması 24,3 °C, günümüze kadar kaydedilen en düşük sıcaklık -16,7 °C (5.1.1942), en yüksek sıcaklık da 39,6 °C'tır (18.7.1932 ve 7.9.1956). Aynı istasyonda yıllık ortalama yağış tutarı 437 mm'dir. Bu yıllık yağışın yüzde 71,5'u kış ve ilkbahar mevsimlerinde düşer.

Burdur ilinde önemli akarsu yoktur. Suların çoğu göllere, özellikle Burdur gölüne dökülür. İlin en büyük akarsuyu olan Bozçay, Tefenni ovasının güneyinden çıkarak Burdur gölüne ulaşır (göle dökülen öbür sular arasında Çerçin, Lengüme, Kurna dereleri sayılabilir). Aksu ile Dalaman çayıysa, Akdeniz'e ulaşırlar.

Burdur'da, aynı adlı gölün yanı şırak, irili ufaklı birçok göl vardır. Bunlardan en önemlileri Yeşilova batısındaki daire biçimli Salda gölü (43 km², yükseltisi 1 138 m), bu gölün kuzeyindeki Akgöl (yalnız yağışlı mevsimde su bulunur, 11 km²), Yeşilova-Burdur yolu üstündeki Yavaşlı gölü (ya da Yarışlı gölü; 14 km², yükseltisi 900 m) ve Tefenni ovasının kuzeydoğusunda yer alan Karataş gölüdür (5 km², yükseltisi 1 043 m). İlin en büyük gölü olan Burdur gölü (195 km²), deniz düzeyinden 584 m yüksekliktedir; kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda 34 km uzanır; en geniş yeri 9 km'yi bulur. Suları acıdır. Burdur gölü "dikkuyruk" adlı kuşun, Avrupa ve Yakındoğu'daki en büyük kışlama alanıdır.

Burdur ilindeki çukur alanlarda, doğal bitki örtüsü bozkır görünüşündedir. Bunu karşılık, Toroslar üstünde önemli orman alanları vardır. Bu orman alanlarında en yaygın ağaç türü karaçamlardır.

BURDUR EKONOMİSİ

Burdur ilinde tarla tarımı yaygındır. En çok tahıl (başta buğday) ekilir. Baklagiller arasında nohut, öbür türlere oranla daha çok yer tutar. Sanayi bitkilerinde üretim tutarı bakımından şekerpancarı önde gelir. Tütün, Bucak ilçesinde önemlidir ("Virginia" tipi tütün ekilir). Anason ekimi, Burdur'da özel ekilişlerden biridir. İlin merkez, Ağlasun ve Yeşilova ilçelerinde de gül yetiştiriciliği gelişmiştir.

Hayvancılık bakımından ilin dikkat çekici özelliği, kılkeçi sayısının koyun sayısından fazla olmasıdır.

Sanayi kuruluşlarının en önemlisi, 1955'te kurulan Burdur Şeker Fabrikası'dır. Öteki kuruluşlardan Süt ve Süt Mamulleri Fabrikası ve Et Kombinası sayılabilir. Merkezinde bir süre çalışan traktör fabrikası, son yıllarda kapanmıştır.

BURDUR ULAŞIM

Burdur'un ulaşım bakımından önemi, Antalya turistik yöresine inen yollar üstünde bulunmasıdır: 1912'de Eğirdir'de Göller yöresine ulaşan demiryoluna, Cumhuriyet döneminde (1936'da) Baladiz (şimdiki adıyla Gümüşgün) istasyonundan Burdur'a giden bir "şube hattı" eklenmiştir. Bu yolun Antalya'ya kadar uzatılması düşünülmüş, ama gerçekleştirilmemiştir. İlin başlıca karayolu, demiryoluna az çok paralel olarak gelen ve Çeltikçi beli üstünden Antalya'ya uzanan yoldur.