Deve Güreşi
Deve Güreşi özel olarak yetiştirilip hazırlanmış erkek develerin birbiriyle kapışması sonucu güreşircesine yaptıkları dövüşe denir. Deve güreşi iki deve arasında olur ve bu güreşin de kendine göre kuralları vardır.
Devenin yaşadığı ülkelerde eskiden beri düzenlenen deve güreşi karşılaşmaları halkın ilgi gösterdiği, oldukça eğlenceli gösterilerden biridir. Bu tür gösterilerin ülkemizde eskiden yaygın olmasına karşılık, günümüzde daha çok Ege ve Akdeniz bölgelerinin çeşitli yörelerinde yapılmaktadır.
Deve güreşi için önce birtakım hazırlıklar yapılır. Güreşecek olan develer güreş alanına getirilmeden önce süslenir. Başlarına ve sırtlarına rengârenk keçeler, nakışlı örtüler örtülür. Ayrıca boncukla, deniz kabuğuyla süslenmiş, renkli yünlerle örülmüş başlıklar takılır. Güreşecek deve özel olarak beslenir ve bakımı da özeldir; yük taşıtılmaz, uzun süre kapalı yerde bırakılır.
İzleyiciler oldukça geniş tutulan güreş alanının çevresinde yer alırlar. Alanda davul zurna çalınır. Güreşi yönetmek için hakemler seçilir. İzleyiciler kendi aralarında bahse bile tutuşurlar. Develeri, Kırkpınar’da ya da tüm yağlı güreş karşılaşmalarında olduğu gibi, “cazgır” denen bir görevli adlarıyla tanıtır. Develer alana geldiğinde ağızlarına gem, ayaklarına zincir vurulmuştur. Bütün bunlar ısırmalarını ve kaçmalarını önlemek için yapılır. Develerin birbirlerine kızmalarını sağlamak, aralarında kıskançlık yaratmak için alana bir de dişi deve getirilir. Dişi deve iki erkek deveye bir süre gösterildikten sonra alandan çıkarılır ve güreş başlar. İki deve birbirlerine boyun vurarak saldırırlar. Develerin birbirlerine kinliymişçesine öfkeyle saldırışları halk dilindeki “deve kini gütmek” deyimini doğrular gibidir. Bazen uzun boyunları birbirine öylesine dolanır ki, iki deveyi ayırmak çok güç bir iş olur. Develer birbirlerine güreş sporundakine benzer oyunlar da uygularlar. “Boyunduruk”, “deve yuları”, “çelme atmak” bu tür oyunlardır. Güreş sırasında sırtı yere gelen, kaçan ya da yere yıkıldıktan sonra kalkıp güreşi sürdürmek istemeyen deve yenik sayılır. Böylece güreş sona erer ve yenen devenin sahibi kimi zaman para, kimi zaman halı, kilim gibi armağanlarla ödüllendirilir.