Hanbeli Mezhebi
Hanbeli mezhebi dört sünni mezhepten biridir. Kurucusu Ahmed ibn Hanbel’dir (780-855). Hanbeli mezhebinin özelliği dinsel sorunların çözümünde yalnızca Kuran ve hadislere dayanması, kıyasa (bir olayla ilgili yargıyı benzer bir başka olaya uygulama) ve icma-i ümmet’e (din bilginlerinin bir konuda vardıkları ortak yargı) yer vermemesidir. Hanbeli mezhebine göre bir soruna ilişkin olarak Kuran da ve hadislerde herhangi bir hüküm yoksa sahabelerin (Hz. Muhammed’i görüp dinlemiş, onunla konuşmuş kişiler) fetvalarına başvurulur. Eğer bunlarda da bir hükme rastlanmazsa tabiun’un (sahabeleri görmüş konuşmuş kişiler) görüşleri araştırılır ve bunlardan Kuran ve hadislere en uygun olanı seçilir. Kıyas, ancak bu kaynaklarda hiçbir hükme rastlanmaması durumunda başvurulacak en son yoldur.
Ahmed ibn Hanbel mezhebini açıklayan herhangi bir yapıt ortaya koymamış, düşünceleri ve verdiği fetvalar sonradan derlenip, düzenlenmiştir. Hanbeli mezhebi hem öbür Sünni mezheplerden (Hanefi, Şafii, Maliki) daha sonra doğmuş olması, hem de sorunların çözümü için çok katı bir sistem önermesi yüzünden fazla yaygınlaşamamıştır. Ayrıca Hanbeli mezhebine bağlı olanların öbür mezheplerden kişilere karşı sert davranışlarda bulunmaları, hatta zaman zaman şiddet kullanmaları da birçok Müslüman’ın bu mezhebe tepki duymasına yol açmıştır. Hanbeli mezhebi bugün yalnızca Suudi Arabistan’da yaygındır ve bu ülkenin resmi mezhebidir.
