Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

Kamuoyu Araştırması

  • Okunma : 405

Hükümetler, sanayi ve eğitim kuruluşları, siyasal partiler ya da gazeteler zaman zaman kamuoyunun belli konularla ilgili düşüncelerini öğrenmek isterler. Kamuoyu araştırması, bu bilgiyi edinmenin bir yoludur. Örneğin, ürünlerini öğretmenlere satmayı tasarlayan bir şirket, onların kazanç durumlarını ve gelirlerini ne gibi yerlere harcadıklarını öğrenmek isteyebilir.

    19. yüzyılda, biri Fransa’da öbürü İngiltere’de yapılan iki araştırma en eski kamuoyu araştırmalarıdır. Bunlardan Fransa’da yapılanın amacı işçi sınıfının, öbürü ise Londra’da yaşayan yoksul halkın yaşam koşullarına ilişkin bilgi edinmekti. O dönemde, her iki araştırma da söz konusu gruplardaki herkesle görüşülerek yürütülmeye çalışıldı. Bu yöntemle bilgi toplama pahalıya mal oluyor ve çok zaman alıyordu. Giderek kamu yoklamalarında örneklem yöntemi geliştirildi. Böylece grubun sayısal olarak yalnızca belli bir oranıyla görüşülüyor, çok daha az zaman ve para harcanmış oluyordu.

    Kamuoyu araştırmalarının yürütülmesinde ilk adım örnek alınacak grubun kapsamının belirlenmesidir. Güvenilir bilgi elde edebilmek için seçilen örnek grubun, tüm grubun özelliklerini yansıtması gerekir. Bu yönteme rasgele örneklem adı verilir. Örneğin, telefon rehberinde sıralanan her beş öğretmenden biriyle görüşülerek A’dan Z’ye kadar bütün adlarla ilgili bilgi edinilir. Bu örneklem yöntemiyle elde edilen bilgi tüm grup için genelleştirilir. Tüm grubu yansıtması gerekirken, örneğin, yalnızca yüksek gelirli kişileri kapsayan bir örneklem ana kitleden sapar ve yanılgıya yol açar. Kamuoyu araştırmaları, biri kamuoyu yoklam ası, öbürü pazar araştırması olmak üzere iki ana grupta toplanır.

    Genellikle seçimlerden önce halkın kime oy vereceğini araştırmak amacıyla kamuoyu yoklaması yapılır. Siyasal partiler bu gibi yoklamalardan yararlanarak seçmenlerin eğilimlerini öğrenir.

    Pazar araştırmaları ise halkın tüketim mallarına ilişkin görüş ve tutumunu saptamaya yarar. Bu türden araştırmalara günümüzde çok sık başvurulmaktadır. Yeni bir ürün, ancak tüketicilerin söz konusu ürüne ilişkin tutumlarının araştırmalar sonucu belirlenmesi ve değerlendirilmesinden sonra piyasaya sürülür.

    Kamuoyu araştırmaları anketçiler aracılığıyla yürütülür. Anketçi araştırılmak istenen eğilimle ilgili önceden hazırlanmış yazılı soruları görüşü alınacak kişilere yöneltir. Anketçilerin, anket uyguladıkları kimseleri kendi görüşleriyle yönlendirmeye çalışmamaları gerekir.

    ABD’li George Gallup 1930’larda örneklem yöntemiyle ilk yaygın kamuoyu yoklamasını gerçekleştirdi. 1936’da ayrı ayrı yapılan üç kamuoyu yoklamasında da Franklin D. Roosevelt’in seçileceği sonucu çıktı. Bu tahminin doğrulanması, kamuoyu yoklamalarına halkın güven duymasını sağladı.