Marangozluk
Marangozluk, tahta parçalarını belirli bir amaçla biçimlendirme ve birbirine ekleme sanatıdır. Genellikle yapıların ahşap bölümlerinin yapılmasıyla ilgili olarak kullanılmakla birlikte plastik ve alüminyum gibi maddeler kullanılarak kapı, pencere, mutfak dolabı gibi yapı bölümlerinin yapılması için de marangozluk deyimi kullanılır.
Odunun işlenmesi alanında yalnızca marangozlar çalışmaz. Mobilya yapan mobilyacılar, özel süslemeler yapan ağaç oymacıları ve kereste fabrikalarındaki makineleri çalıştıran teknisyenler de odunu işlerler.
Yapılarda ahşap iskeletin, döşeme, çatı, kapı, pencere ve süpürgelik gibi ahşap bölümlerin yapılıp yerlerine yerleştirilmesinin yanı sıra, beton kalıplarının yapılması da marangozluk alanına girer. Günümüzün yapılarında ahşap merdiven, kapı, pencere ve dolap gibi bölümler genellikle fabrikalarda yapılıp hazır olarak getirilir ve marangozlara bunları yerlerine monte ettikten sonra kilit ve kollarını takmak gibi işleri yapmak kalır.
Odunun işlenmesinde birçok iş günümüzde makinelerle yapılır; ama gene de marangozun birçok marangozluk gerecinin kullanımında bilgi ve becerisinin olması gerekir. Odunu kesip biçim vermeden önce, elde edilmek istenen biçim odunun üzerine tam olarak işaretlenmelidir. Bu işaretlemede birbirine dik ya da paralel doğruların çizimi için gönye, ölçümler için mastar kullanılır. Çekiç, tornavida ve testere çok bilinen marangozluk gereçleridir. Çeşitli testere türleri vardır; kullanılacak testerenin eni, yapılacak kesim işleminin derinliğine göre değişir. Delik açmak ve karmaşık biçimli kesimler yapmak için çok ince testereler kullanılır. Rendeler, odunun yontulması ve yüzeyinin düzgünleştirilmesi için kullanılan çok önemli gereçlerdir. Planya ve perdah rendesi düzgün yüzeyler oluşturmak için kullanılır. Odunun yüzeyinde oluklar açmak için kullanılan dişli rendeler de vardır.
Elektrikli matkaplar delik açma işini çok kolaylaştırmıştır; ama el matkabı, biz ve burgu da delik açmakta hâlâ kullanılan yararlı gereçlerdir. Keski ve oluklu kalem, testere ile yapılamayan kesme işlerinde kullanılır; çeşitli boyut ve biçimlerde keski türleri vardır. Keser de çeşitli amaçlarla kullanılabilen bir marangozluk gerecidir.
Bir marangozun ilk öğreneceği şeyler arasında odun parçalarını birleştirmek için kullanılan çeşitli ekleme yöntemleri vardır. Çivi ve vidalarla yapılan eklemeler genellikle tek başlarına yeterince sağlam olmaz. Ahşap eşya yapılırken özellikle köşelerde parçaların birbiri içine geçecek biçimde yapılması gerekir. Doğru olarak biçimlendirilen parçaların tutkallanarak sıkıca birbirine geçirilmesiyle yapılan eklemeler, tahtanın kendisi kırılmadan ayrılmayacak kadar sağlam olabilir. Geçmeli eklemeleri daha da güçlendirmek için çivi ve vida da kullanılabilir. Yapılacak işe en uygun gereci seçebilmek için marangozun farklı ağaç türlerinin ve başka gereçlerin özelliklerini de bilmesi gerekir. Marangoz ayrıca, eklenecek parçaların sağlam ve dayanıklı olması için nerelerinden ve nasıl birleştirilmesi gerektiğine karar verir. Bunun için geometri ve mekanik bilgisinin yanı sıra gereçleri kullanmayı, çizim yapmayı bilmeli ve yapılmış olan çizimleri anlayabilmelidir.
Mesleği marangozluk olmayan birçok kişi marangozlukla hobi olarak uğraşmaktan hoşlanır ve bu alanda ustalaşır. Bazı okullarda öğrencilere ağaç işçiliği ve bu alanda başlıca gereç ve yöntemleri kulanma konusunda temel bilgiler verilir. Büyük zaman ve güç tasarrufu sağlayan elektrikli marangozluk gereçlerinden oluşan takımların yaygınlaşması amatör marangozluğa ilgiyi artırmıştır. Bazı meraklılar evlerinin mobilyalarını bile kendileri yapmaktadır.
