Saman
Hayvan yemi olarak kullanılan kurutulmuş bitki sap ve yapraklarına saman denir. Saman en çok buğdaygiller ve baklagiller familyalarındaki bitkilerden elde edilir. Bunların başında yonca, üçgül (tirfil), yabani otlar ile arpa, buğday ve yulaf gibi tahıl bitkileri gelir.
Eskiden orak ya da tırpan yardımıyla elle biçilen bitkiler güneşe serilip ara sıra tırmıkla karıştırılarak kurutulurdu. Tarımsal uygulamalarda büyük değişiklik ve gelişmelerin kaydedildiği günümüzde ise traktörlerle çekilen biçme makineleri kullanılmaktadır.
Saman üretiminde en önemli evre kurutma işlemidir. Yeşilken genellikle yüzde 70-75 oranında su içeren yem bitkilerinin güvenilir bir biçimde saklanabilmesi için bileşimindeki su oranının kurutma işlemiyle yüzde 20’ye düşürülmesi gerekir. İyi kurutulmadan depolanan saman küflenerek bozulur. Ayrıca ambarlarda fazla ısınarak kendiliğinden alev alıp yanabilir.
Yonca ve üçgül gibi baklagil bitkilerini, yapraklarının dökülmesini önlemek için dikkatlice kurutmak gerekir. Çünkü yapraklar bitkinin en besleyici ve lezzetli bölümleridir. Bunun için bitkiler kesildikten sonra yaklaşık dört saat olduğu yerde bırakılır, daha sonra makineyle çevrilerek kurutulur.
Günümüzde saman otomatik balya makineleriyle balyalanır. Balyalama işlemi samanın saklanmasını ve taşınmasını kolaylaştırır.
