Letonya
Letonya, Litvanya’nın kuzey bölümünde yer alır. 1997 yılına kadar tarihinde yalnızca 1917-40 arasında bağımsız bir ülkedir.
Letonya topraklarının batısında Baltık Denizi, kuzeyinde Riga Körfezi ile Estonya, doğusunda Rusya ve güneyinde Litvanya bulunur. 64.500 km2’lik bir alanı kaplayan Letonya’nın nüfusu 2.673.000’dir (1988). Ülke topraklarının yaklaşık üçte biri ormanlarla örtülüdür. Ladin, çam, huşağacı, titrek kavak ve kızılağaç bölgede en yaygın ağaçlardır. Letonya'da sincap, tilki, vaşak, tavşan, porsuk, geyik, sığın, kunduz ve gelincikten başka çeşitli kuşlar da yaşar. Çok sert geçen kışlarına karşın, iklimi genelde ılımandır.
Tarih
Letonya toprakları tarih boyunca Almanya, Polonya, İsveç ve Rusya’nın egemenliği altında kalmıştır. Eski Letonya halkı 10. yüzyıldan başlayarak bölgeye yerleşmiş, ama merkezi yönetimden yoksun, dağınık kabileler biçiminde yaşadıkları için daha güçlü topluluklar onları kolayca kendi yönetimleri altına alabilmiştir.
Bölgeye ilk olarak Alman kökenli Töton Şövalyeleri egemen oldu. 1562-1795 arasında topraklarının büyük bölümü Polonya’nın egemenliğindeydi. Bir bölümünü de 100 yıla yakın bir süre İsveç yönetti. 1795’e gelindiğinde İsveç ve Polonya Letonya toprakları üzerindeki haklarını Rusya’ya bırakmışlardı.
Bu dönemde Letonyalılar, yabancı efendileri için çalışıyor ve serflerden biraz daha iyi koşullarda yaşıyordu. Ülkede ulus bilinci 1860’tan sonra gelişmeye başladı. 1917 Ekim Devrimi sırasında Letonya, bağımsız bir hükümet kurmayı başardı. 1920’de imzalanan Rusya-Letonya Antlaşması ile Rusya’dan bütünüyle koptu. 100 üyeli bir meclis ve demokratik bir hükümet kuruldu. 1934’te, ülkenin bağımsızlığını kazanmasında önemli bir rolü olan ve 1918’de Letonya’nm ilk başkanlığını yapan Karlis Ulmanis’in yönetime el koymasıyla demokrasiden uzaklaşıldı.
SSCB, 1940'ta II. Dünya Savaşı sırasında, Baltık ülkelerinden Litvanya ve Estonya ile birlikte Letonya'yı da topraklarına kattı; ülke SSCB’nin bir cumhuriyeti olarak yeniden örgütlendi. Bir yıl sonra Almanya, SSCB’ye saldırınca bu üç Baltık ülkesi Alman işgaline uğradı. 1944'te SSCB Letonya'yı yeniden sınırlarının içine aldı. Letonyalılar'ın ülke nüfusunun ancak yandan biraz fazlasını oluşturması yüzünden, 1989’da Litvanya ve Estonya'da baş gösteren bağımsızlık girişimleri Letonya da aynı ölçüde yaygınlaşamadı.
Çağdaş Letonya
I. Dünya Savaşı sonrasına kadar Letonya’daki büyük toprak sahiplerinin çoğu Alman’dı. Savaştan sonra bu topraklar küçük çiftliklere bölünürek köylülere satıldı. 1945’te topraklar kamulaştırıldı. Kırsal kesimde halkın önemli bir bölümü tarım, mandıracılık ve et ürünlerinin işlenmesiyle uğraşır. Halkın üçte ikisi kentlerde yaşar. Letonya ağır sanayi bakımından SSCB’nin en gelişmiş cumhuriyetiydi. Ülkede makine, gemi, tren, tramvay, jeneratör, dizel motoru, tarım makineleri, buzdolabı, çamaşır makinesi, motosiklet, radyo, dokuma ve gıda sanayileri vardır.
Letonya’nın başkenti Riga’dır. Riga önemli bir liman olmanın yanı sıra Kuzey Avrupa’nın önde gelen ticaret merkezlerinden biridir. Eğitim 11 yıl için zorunludur. Ülkede uzmanlaşmaya yönelik yüksek eğitim veren çok sayıda okul vardır.
