Papirüs
Eski Mısırlılar saza benzer bir su bitkisi olan papirüsten (Cyperus papyrus) bir tür kâğıt yaparlardı. O çağlarda Nil deltasında bolca yetişen bu bitkinin gövdeleri (sapları) önce ince uzun şeritler halinde kesilir, kenarları birbiri üstüne gelecek biçimde yan yana serilir ve üstüne bu kez 90°C ters yönde bir kat daha şerit dizilirdi. Şeritler Nil Irmağı’nm suyunda ıslatılarak ya da undan yapılan bir çirişle birbirine yapıştırılıp tokmaklarla dövülerek düzgün yüzeyli tabakalar haline dönüştürülür ve güneşte kurutulurdu.
Papirüsgiller familyasında yer alan ve “kâğıt fidanı” gibi adlarla da anılan papirüs, 3 metreye kadar boylanabilen yumuşak gövdeli otsu bir bitkidir. Bazen gövdelerinin genişliği aşağılarda bilek kalınlığına ulaşır. Tabana sıkı sıkıya tutunan güçlü kökleri ve küçük yaprakları vardır.
Mısırlılar ayrıca, eskiden papirüslerin ince saplarından sepet ve hasır örüp kalın saplarından da yelken yaparlardı. Sapların ortasındaki öz ise yoksul halk tarafından hem kurutulup mum fitili olarak kullanılır, hem de pişirilip yenirdi. Günümüzde Nil deltası ve çevresinde yok denecek kadar azalmış olan papirüsler Etiyopya ve Yukarı Nil bölgesinde hâlâ bolca bulunur.
Papirüsler sıcak yörelerdeki göl ve havuzlarda yaygın biçimde süs bitkisi olarak yetiştirilir. Evlerde saksı bitkisi olarak yetiştirilen bodur bir papirüs türü de vardır. “Cüce papirüs” denen bu tür (Cyperus isocladus) bazı uzmanlarca başlı başına bir tür değil, papirüsün bir çeşidi olarak kabul edilir.
