Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

Apollo-Soyuz Deneme Projesi

  • Okunma : 1157

Apollo-Soyuz Deneme ProjesiABD ile SSCB uzay araçları arasında gerçekleştirilen buluşmaya verilen ad. ABD ile SSCB arasında yoğun bir rekabet döneminde başlatılan Apollo programı, uzayda yapılan bir yumaşama gösterisiyle sona erdi: Apollo kabini ve Soyuz uzay gemisi, Temmuz 1974'te ortak bir yörünge uçuşu yaptılar. Buna Apollo-Soyuz Deneme Tasarısı (ASTP) adı verildi. Teknik açıdan, alçak yörüngede gerçekleştirilen bu ortak uçuşta, uzay araçları arasında ekip değiştirme olanakları kanıtlandı. Tasarıyı 1969'da ABD önermiş, ama 1972'de Moskova'da yapılan Nixon-Kosigin zirve toplantısına kadar, Sovyetler tarafından onaylanmamıştı.

Farklı biçimlerde üretilmiş farklı yapılardaki iki uzay aracının birbirine kenetlenmesi için, bir kenetlenme modülünün yapılması gerekiyordu. Bu model, Rockwell İnternational şirketi tarafından üretildi. Apollo ve Soyuz'a da birbiriyle uyumlu sistemler yerleştirildi. Bu arada ABD'lilere ilk kez Sovyetlerin Baykonur kozmodromunun bir bölümünü ziyaret olanağı tanınırken, Batı basın organlarının muhabirleri de Kaliningrad'daki uçuş denetim merkezine kabul edildiler.

Apollo-Soyuz Deneme Projesi (ASTP), NASA'ya toplam 250 milyon dolara mal oldu. Apollo ekibi hava tuğgenerali Thomas P. Staft'ord, sivil astronot Vance D.Brand ve yine sivil astronot D.K. Slayton'dan (Mercury tasarısının ilk yedi astronotundan biridir) oluşuyordu. İki kişilik, küçük Soyuz 19 un içindeyse pilot albay Aleksey Leonov ve mühendis Valeri Kubasov vardı.

Soyuz 19,15 Temmuz 1975'te Baykonur'dan Doğu gün ışığı saatiyle 8,20'de, Apollo'ysa 7,5 saat sonra Florida'dan fırlatıldılar. Apollo'nun itici gücü daha yüksek olduğu için, kenetlenme modülünü de yörüngeye o çıkardı.

İki uzay aracı 17 Temmuz'da Doğu gün ışığı saatiyle 12,09'da Atlas okyanusunun üstünde Portekiz'in 1 020 km kadar batısında bir noktada birbirlerine kenetlendiler. Bunu izleyen iki günde ekipler iki araç arasında dört değiş-tokuş yaptılar ve planlanmış beş deney gerçekleştirdiler.

Araçlar 19 Temmuz'da birbirlerinden ayrıldılar. Soyuz, Kazakistan Cumhuriyeti'ne 21 Temmuz'da, Apollo da Büyük Okyanus'a 24 Temmuz'da indiler. İniş sırasında, Apollo ekibi, iniş mekanizmasındaki bir arıza nedeniyle kabine giren nitrojen tetroksit dumanlarını soludukları için rahatsızlık geçirdiler. Bu dokuz günlük uçuş, Apollo Programı'nın son uçuşu oldu.