Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

Batı Sahra

  • Okunma : 916

Batı Sahra, Kuzeybatı Afrika'da bölge, Atlas okyanusu kıyısında, Büyük Sahra'nın Atlas okyanusuna bakan bölümünde 266 000 km²'lik bir alana yayılan Batı Sahra, büyük bölümü çöllerle kaplı olmasına karşılık, çok zengin fosfat yatakları içeren bir bölgedir. Büyük bölümü Berbenlerden oluşan nüfus, çeşitli aşiretlere bölünmüştür.

İspanyolların 1884'te İspanyol Sahrası adıyla sömürgeleştirdikleri bölgede, 1963'te yüksek nitelikli fosfat yataklarının bulunmasından sonra, Fas ve Moritanya'nın baskıları sonucunda Ispanya'nın 1970 ortalarında çekilmesiyle, Fas ve Moritanya, Batı Sahra üstünde hak iddia etmeye başladılar. Fas kralı Haşan ll'nin 1975'te yüzbinlerce Faslıyı bölgeye yöneltmesi ve "yeşil yürüyüş" adı verilen bu yürüyüş sonunda Batı Sah-ra'nın işgal edilmesi, Batı Sahralıların POLİSARİO adlı direniş örgütünü kurarak, Fas birlikleriyle çatışmaya başlamalarına yol açtı. Hemen ardından POLİSARİO, 1976'da Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti'nin kurulduğunu ilan etti. Bölgenin güney kesimi 1979'a kadar Moritanya'nın egemenliğinde kaldıktan sonra, gerilla eylemlerinin gün geçtikçe şiddetlenmesi üstüne Moritanya o tarihte Batı Sahra üstünde hak idda etmekten vazgeçtiğini açıkladı. Bunun üstüne Fas, MoritanyalIların çekildikleri kesimi de işgal etti.

1980 yıllarının başında bölgeyi 4 vilayete bölen Fas, gerillaların saldırılarının gün geçtikçe şiddetlenmesi karşısında, 1985'te fosfat yataklarını ve kıyıdaki zengin balıkçılık alanını içine alan 2 400 m'lik bir kumul duvarı oluşturarak, bölgeyi ikiye böldü. Haşan II, 60'tan çok devletin POLİSARİO'yu Batı Sahra halkının temsilcisi olarak tanımalarına ve gerek Birleşmiş Milletler Örgütü'nün, gerek Afrika Birliği Örgütü'nün baskılarına karşın, uzun süre bölgede bir halk oylaması yapılması önerisine karşı çıktı. Bununla birlikte, 1988'de apansızın görüş değiştirerek, ilke olarak bir halk oylamasını kabul edebileceğini açıkladı. 1989'da bir POLİSARİO heyetiyle görüşmeyi ilk kez kabul edip, Eylül 1991'de bir ateşkes imzaladı.