Çocuk Suçları
çocukların yasalarca yasaklanan eylem lerini kapsar. Çocuk tanımı ülkeden ülkeye farklılık gösterir; çocuğun yetişkin sayıldığı yaş 15 ile 18 arasında değişm ektedir. Böylece, suç işleyen 18 yaşında bir genç bir ülkede çocuk sayılarak çocuk mahkemesinde yargılanırken, başka bir ülkede normal bir ceza mahkemesinde yargılanır.
Ciddi suçlardan dolayı yargılananların çoğu 11 ile 17 yaş arasındadır. Genç suçluların büyük bir bölümü için suçluluk, büyüme süreci içindeki bir evre olarak kalmaktadır. Ama bunların küçük bir bölümü de suç işlemeyi ileri yaşlarında sürdürm ekte ve sürekli suç işlemeyi bir yaşam biçimine dönüştürmektedir.
Çocuklar Niye Suç İşler?
Bu soruya yanıt vermek zordur. Benzer çevrelerden gelen iki çocuk birbirinden oldukça farklı kişiliklere sahip olabilir. Aile geçmişi ya da ailenin toplumsal konumu bir etken olmakla birlikte, suçluluğun kesin bir nedeni değildir. Bununla birlikte çocuk suçluluğu konusunda yapılan çalışmalar, suç işleyen çocukların çoğunun sorunlu ailelerden geldiğini ortaya çıkarmıştır. Aile içi ilişkilerin kötü olması; anne ya da babanın alkollü içkilere aşırı düşkünlüğü; aile büyüklerinin çocuğu evden kaçmaya itecek kadar sert davranm ası çocukları suç sayılan davranışlara itebilir.
Toplumsal sınıflar arasındaki farklar da çocuk suçlarına yol açan etkenlerdendir. ABD, Avrupa ve Japonya’daki suçlu çocukların çoğu yoksul ailelerden gelm ektedir. Bu genç insanlar kendilerininkinden çok daha iyi koşullarda yaşayan, ev, araba sahibi olan, tatile çıkabilen ve istediklerini satın alabilen insanları gördükçe umutsuzluğa kapılabilmekte ve hırsızlık gibi suçları işleyebilmektedir.
Suçlu Çocuklar
Suç işleyen çocuklarla ilgilenmek ve onların suçluluğu yaşam biçimi durumuna getirmelerini engellemek devletin sorumluluğundadır. Suçlu çocukların topluma kazandırılması için çalışma, suçun duyurulduğu ilk yetkili kurum ya da kişiden başlayarak çeşitli düzeylerde ele alınır. Önemsiz sayılabilecek bazı suçlarda polisin uyarısıyla yetinilir. Daha ciddi durumlarda, suç işleyen çocuklar bu tür sorunlarla ilgilenen özel çocuk mahkemelerinde yargılanır.
İlk kez suç işleyen çocukların çoğu ana babasının ya da velisinin gözetimine bırakılır. Daha sert önlem alınması gereken durumlarda ise çocuk bir ıslahevine yerleştirilir. Günümüzde bu yola yalnızca başka bir seçenek kalmadığı zaman başvurulmaktadır. Çünkü ıslahevlerinde ve benzeri kurumlarda çocukların suç işlemiş başka çocuklarla birlikte yaşaması ve yeni suç türleri ile karşılaşması gibi sakıncalar vardır. Buralarda bir dayanışma içine giren çocuklar birbirlerinin suç işleme eğilimlerini artırabilirler. Bu nedenle mahkemeler, mümkün olduğu kadar, daha yumuşak bir yöntem olan gözetim yoluna başvurur.
Çocuk Mahkemeleri
Suç işleyen çocukların sorunlarıyla ilgilenmek amacıyla özel mahkemeler kurulmuştur. Bu mahkemelerin oluşturulmasındaki temel düşünce, çocukların kendilerine özgü ruhsal yapılan olduğu ve onlara özel bir ilgiyle yaklaşmak gerektiğidir. Çocuk mahkem elerinde yargılama sırasında, ilke olarak, yargıcın çocuğun sorunlarına inmesi, onun güvenini kazanması, sevecen bir ortam oluşturması gerekir. Kuşkusuz suçlu çocuğun eylemiyle ilgili kovuşturma yapan polis de bu konuda uzman olmalı ve sorunu genel suçluluk biçimleri dışında ele almalıdı.
İlk çocuk mahkemeleri 1889’da Chicago’da kurulmuştur. Ülkemizde ise bu konuda 1979’da hazırlanan yasa 1982’de yürürlüğe girmiştir. Yasanın öngördüğü örgütlenme ise beş yılda tamamlanarak ilk çocuk mahkemeleri Ekim 1987’de kurulmuştur. Bu mahkemelerde duruşmalar gizli yapılır; ilk soruşturma polisçe yapılmaz, küçükler hakkında kişisel dava açılamaz. Yargılamalarda çocuğun kişiliğinin araştırılması gerekir.
Türkiye’de çocuk suçlulara ilişkin genel kurallar Türk Ceza Kanunu’nca düzenlenmiştir. Bu yasaya göre çocuk 11 yaşına kadar işlediği suçtan sorumlu tutulmamıştır. Ağır suç işleyen 11-15 yaş arasındaki çocuklardan, işlediği suçun bilincinde olmayanlara ceza verilmemesi öngörülmüştür. Eylemlerinin bilincinde olanların ise cezaları belli oranda indirilmiştir. Türk Ceza Kanunu 15-18 yaş dilimindekilerin suç oluşturan eylemlerine ceza verilmesini öngörmekle birlikte, yarı sorumlu bir dönemde olmalarından ötürü, belirli ceza indirimine gitmiştir.