Hartum
Hartum, Sudan Cumhuriyetinin başkenti ve önemli bir ticaret merkezidir. Mavi ve Beyaz Nil ırmaklarının birleştiği noktanın güneyinde yer alan bir dil üzerinde kurulmuştur. Arapça’da “fil hortumu” anlamına gelen adını, üzerinde bulunduğu alanın biçiminden alır.
1821’de bir Mısır ordu kampı olarak kurulan Hartum, daha sonra bir ticaret ve yönetim merkezi oldu. 1885’te Sudan’da Mehdi yanlılarının başlattığı ayaklanma sırasında İngiliz askeri valisi Charles Gordon öldürüldü. Ayaklanmanın önderi Mehdi, Mısır birliklerini yendikten sonra bir hükümet kurarak Nil Irmağı’nın batı yakasında yer alan Omdurman’ı başkent yaptı. Mehdi ve yandaşları 1898’de Omdurman’da, Sir Herbert Kitchener komutasındaki İngiliz-Mısır ordusuna yenildi. Askeri vali Lord Kitchener kenti İngiliz modeline göre yeniden kurdurdu. Böylece Hartum bir kez daha İngiliz-Mısır yönetiminin başkenti ve ticaret merkezi durumuna geldi.
Hartum’daki taş ve tuğla yapılar yemyeşil bahçelerle çevrilidir. Palmiyeler ve gölge veren ağaçlar caddeler boyunca uzanır. Mavi Nil kıyısında, bir yanında yüksek yapıların yer aldığı 3 km uzunluğunda bir cadde vardır. Kentte Hartum Üniversitesi’nden başka Kahire Üniversitesi’nin bir bölümü yer alır. Kent eski yapıları, cami ve katedralleriyle ünlüdür. Sudan Ulusal Müzesi de buradadır.
Hartum Mavi Nil üzerindeki köprülerle bir sanayi kenti olan Kuzey Hartum’a, Beyaz Nil üzerindeki bir köprüyle de Omdurman’a bağlanır. Hartum’daki havalimanı Afrika’nın başlıca hava ulaşım kavşaklarından biridir. Hartum ile Port Sudan arasında bir petrol boru hattı vardır. Hartum’dan Mısır’a ve Kızıldeniz kıyısındaki Port Sudan’a kara, demir ve suyollarıyla ulaşılır.
Kuzey Hartum ve Omdurman ile birlikte Hartum Sudan’ın en kalabalık kentlerindendir. Nüfusu 476.218’dir (1983).
