Mescid-i Aksa
Mescid-i Aksa, Kudüs kentinin eski kesiminde yer alan ve Müslümanlar’ca kutsal
sayılan bir camidir. Burada daha önce Hz.Süleyman’ın (İÖ 970-931) yaptırdığı bir tapınak bulunduğuna ilişkin söylentiler vardır. Bu yüzden yeri Museviler’ce de kutsal sayılır. Bugünkü yapının aslının Bizans İmparatoru I. Jüstinyen’in (527-565) yaptırdığı bir bazilika (dinsel önemi olan kilise) olduğu kabul edilir. İslam inancına göre Hz. Muhammed miraç gecesi buradan göğe yükselmiştir. Yaygın bir inanç da gene Kudüs’te bulunan Kubbetü’s- Sahra’dan göğe yükseldiğine ilişkindir. Ayrıca Kâbe’nin kıble olmasına kadar Müslümanlar namaz kılarken Mescid-i Aksa’ya yönelmişlerdir.
Hz. Ömer 638’de Kudüs’ü fethedince Mescid-i Aksa’yı cami durumuna getirmiş, Emevi Halifesi I. Velid (705-715) de yapıyı bütünüyle yeniletmiştir. Abbasiler ve Fatımiler döneminde onarımlar gören, genişletilen yapı 1099’da Kudüs Haçlılar’ın eline geçince saraya dönüştürülmüştür. 1187’de Kudüs’ü geri alan Selahaddin Eyyubi Mescid-i Aksa’yı yeniden cami yapmış, içini ve dışını yenilemiştir. Memlûklar ve Osmanlılar döneminde de birçok kez elden geçirilen yapıyı son kez 1923’te ünlü Türk mimarı Kemaleddin Bey onarmıştır.
Bugün ilk yapıdan bazı sütunlar ile sütun başlıklarından başka bir şey kalmayan yapı daha geniş ve yüksek bir orta şahınla (üstü kubbeli bölme) yanlardaki üçer küçük şahından oluşur. Girişte de yedi gözlü son cemaat yeri vardır. İç süslemelerin en önemlisi Selahaddin Eyyubi’nin yaptırdığı minberde bulunan ahşap oyma üzerine fildişi ve sedef kakmalardır.
