Balsa
BALSA, Orta ve Güney Amerika’nın tropik ormanlarında yetişen balsa ağacının (Ochroma pyramidale) odunu son derece hafif ve dayanıklıdır, kolay kolay bükülmez. Çünkü en hızlı büyüyen ağaçlardan biridir ve bir yılda 4 metreye kadar boylanır. Bu hızlı büyüme sırasında odunu oluşturan hücrelerden çoğunun zarları sertleşemediği için hücreler ince duvarlı kalır. Ağaç kesilince ölen hücreler havayla dolduğundan, iyi kurutulmuş bir balsa odunu mantardan bile hafiftir. Mermer gibi düzgün ve damarlı kabuğuyla çınar ağaçlarını andıran balsanın, 45 cm genişliğinde boz-yeşil yaprakları vardır.
Güney Amerika Yerlileri sal ve kanolarını balsa odunundan yaptıkları için, bu ağaca İspanyolca’da sal anlamına gelen balsa adı verilmiştir. 1947’de Thor Heyerdahl ve beş arkadaşını Peru’dan Büyük Okyanus’un ortasındaki Tuamotu Adaları’ndan birine kadar taşıyan Kon-Tiki adlı ünlü sal da balsa ağacından yapılmıştı. 7 bin km süren bu maceralı yolculuğun amacı, Polinezya Adaları’ndaki halkın Peru’dan göç etmiş Amerika Yerlileri olabileceğini kanıtlamaktı.
Balsa odunu uçak ve gemi modellerinin yapımında çok kullanılır. II. Dünya Savaşı’nda kullanılan “Mosquito” (sivrisinek) adlı hızlı bombardıman uçaklarının kanatları ve gövdesi de, daha sağlam ve ince iki tahta levha arasına bir “sandviç” gibi yerleştirilerek preslenen kalın bir balsa kerestesinden yapılmıştı.
Dünyanın en büyük balsa odunu üreticisi, Güney Amerika’nın Büyük Okyanus kıyılarındaki Ekvador’dur.